NHNN nhận định chất lượng tín dụng đang tiềm ẩn nguy cơ rủi ro lớn

Ngân hàng Nhà nước đang dự thảo Nghị quyết về việc kéo dài thời hạn áp dụng Nghị quyết 42/2017/QH14 về thí điểm xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng đến ngày 15/8/2025, tức kéo dài thêm 3 năm so với thời hạn hiện tại.

Đồng thời, dự thảo cũng đề xuất Chính phủ có trách nhiệm nghiên cứu, đề xuất xây dựng Luật về xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng trong thời gian kéo dài thời hạn áp dụng Nghị quyết 42.

Ngân hàng Nhà nước cho biết, trong gần 5 năm áp dụng Nghị quyết số 42, công tác xử lý nợ xấu đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận. Từ ngày 15/8/2017 đến ngày 30/11/2021, toàn hệ thống các tổ chức tín dụng đã xử lý được 373.300 tỉ đồng nợ xấu; trong đó xử lý nợ xấu nội bảng là 193.300 tỉ đồng; xử lý các khoản nợ đang hạch toán ngoài bảng cân đối kế toán là 98.400 tỉ đồng...

Tổng số nợ xấu được xử lý trong thời gian áp dụng Nghị quyết 42 đạt trung bình khoảng 5.660 tỉ đồng/tháng, cao hơn khoảng 2.140 tỉ đồng/tháng so với kết quả xử lý nợ xấu trung bình tại thời điểm trước khi Nghị quyết số 42 có hiệu lực.

Theo báo cáo của các tổ chức tín dụng, tổng nợ xấu xác định theo Nghị quyết số 42 của toàn hệ thống đến 30/11/2021 là 420 nghìn tỷ đồng, giảm 4,65% so với cuối năm 2020 và giảm 15,74% so với ngày 14/8/2017.

Tuy nhiên, khi hết hiệu lực thi hành, toàn bộ cơ chế về xử lý nợ xấu theo Nghị quyết 42 đang được thực hiện sẽ chấm dứt, việc xử lý nợ xấu của tổ chức tín dụng, VAMC sẽ thực hiện theo quy định của pháp luật có liên quan, không được ưu tiên áp dụng một số chính sách được quy định tại Nghị quyết 42.

Trái lại, tỷ lệ nợ xấu của hệ thống ngân hàng vẫn còn và có thể tiếp tục gia tăng trong thời gian tới khi dịch Covid–19 chưa được kiểm soát. Theo đánh giá thận trọng của Ngân hàng Nhà nước, tỷ lệ nợ xấu nội bảng, nợ bán cho VAMC và các khoản nợ tiềm ẩn thành nợ xấu ở mức cao (so với tổng dư nợ) là 6,31%. Nhìn chung, chất lượng tín dụng của hệ thống các tổ chức tín dụng đang tiềm ẩn nguy cơ rủi ro lớn, đáng quan ngại.

Trường hợp kinh tế chậm phục hồi do tác động của dịch bệnh Covid-19 trong năm 2021 và dịch bệnh diễn biến phức tạp trong thời gian tới, tỷ lệ nợ xấu có thể tiếp tục tăng nhanh và ở mức cao hơn nữa, sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động của hệ thống ngân hàng.

Ngoài ra, theo báo cáo của Ngân hàng Nhà nước, sau khi xử lý được khối lượng lớn nợ xấu trong năm 2018 và 2019, tốc độ xử lý nợ xấu đã chậm lại. Trong đó xử lý nợ xấu theo hình thức khác hàng trả nợ giảm do dịch bệnh Covid-19 đã tác động đến tình hình tài chính của khách hàng. Đặc biệt xử lý tài sản đảm bảo là bất động sản gặp nhiều khó khăn.

Tại khía cạnh khác, hiện nay Ngân hàng Nhà nước được giao chủ trì nghiên cứu xây dựng Luật xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng. Song, trong thời gian xây dựng Luật xử lý nợ xấu, việc không tiếp tục thực hiện Nghị quyết 42/2017/QH14 sẽ dẫn đến không còn hành lang pháp lý cho cơ chế xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng, VAMC.

Báo cáo của Ngân hàng Nhà nước nhận định mục tiêu xử lý và kiểm soát nợ xấu nội bảng dưới 2% trong thời gian tới là thách thức của ngành ngân hàng. Do đó, ban soạn thảo trình Chính phủ báo cáo và đề xuất Quốc hội hoàn thiện hệ thống pháp lý như xây dựng Luật xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng; kéo dài thời hạn áp dụng Nghị quyết 42 giai đoạn 2022 – 2025.